mandag, desember 23, 2013

Luke # 24 --- GOD JUL ---

GOD JUL !

Kyr for dagen 24. desember:

Synne

Dama so får æra av å vere sistedame i kalendaren er nr. 290 Synne! Synne er ein av dei eldste damene i fjøsen og ho er både snill og omgjengeleg og ho mjølkar godt. Akkurat no har ho att ca ein månad til termin so jobben hennar består av å ete, kvile og kose seg blant dei andre damene. Eg kryssar berre fingrane for at det alt skal gå bra med fødselen i år, for i fjor var det ikkje nokon levande kalv som kom ut av fødselen for denne dama. Ho fekk nemleg ein daudfødt kalv som antakeleg hadde "drukna" inne i ho rett før fødselen. Stakkars Synne var heilt i frå seg, ho stellte og dulta i kalven, skreik til den og herja på. Men til ingen nytte, og ho måtte til slutt innsjå at den var dau. Det var rett og slett hjerteskjærande å sjå sidan Synne er ei veldig god mor og ekstremt glad i kalvane sine. Men i år går alt sikker heilt flott!!

Synne er også ein av dei mest skrullete og eksentriske damene eg har i fjøset. Blant anna er det den einaste kyri me har som kan berre mjølke seg i den EINE mjølkestallen. Altso i mjølkestallen er det 4 stallar der kyrne står når dei bli mjølkar. Dei fleste kyrne bryr seg fint lite kva stall dei står i,nokon har kanskje ei favorittside, men utanom det so stille dei seg likegyldige til alt. Ikkje Synne, nei! Ho var ikkje alltid slik, men i fjor fann denne godt vaksne dama plutseleg ut at ho såg fanden sjølv på veggen framfor den fremste mjølkestallen på venstre side. Resultat: full (!) panikk! Ho rygga i lett galopp ut av stallen so mjølkeorganet spratt i veggen. Eg lurde på kva pokkeren det var so var gale i hovudet på denne dama, men antok ho hadde innbillt seg eitt eller anna so gjorde at ho blei redd og at ho ville bli heilt normal att. Den gong ei... Eg lokka og lurte, men ho nekta inn att i den stallen. Jaja, ikkje noko problem; ho har jo tross alt tre andre ho kan stå i. Men nokre månadar seinare so skjedde det samme på venstre bak. Seriøst; kva er det ho ser ?? Bør EG vere redd det ho er redd ?? Jaja, tenkte eg, ikkje noko problem; ho får berre mjølke seg på høgre side i mjølkestallen. Men nokre månadar seinare so skjedde det f*** meg på bakerste stallen på høgre sida og! Kva er det denne dama ser då??? Ho er ikkje berre litt redd, ho er livredd og heilt panisk. Det er rett og slett farleg både meg og kyri. Ho bryt opp porten eller ryggar nesten ned i mjølkegropi til meg (kyr er ikkje bygd for å droppe vel 1 meter...). So no altso har me ein situasjon der det er att ein ( 1, ein einaste ein!) stall der ho tolererar å stå so lenge at eg får mjølke ho. Kva me eventuelt skal finne på om den stallen også blir svartelista har me ikkje heilt funne ut endå... ??

Denne dama har so sikkert alle skjønnar då fluktrefleks som ein vetaskremt hest. Det kom også til syne i fjor då me skulle skjære klauvene på ho. Kyr flest går fint og roleg når dei får på grime og blend. Ikkje syn = ikkje rodeo. Synne hadde sjølvsagt ikkje fått med seg dette. Grime og blend blei hatt på og klauvskjæraren og Frode skulle leie ho ut porten og inn i klauvboksen. Det blei rodeo, gitt. Kyri fatta galopp og sprang blind avgarde med to karar på slep. Det såg stygt ut ei stund for er det noko ein ikkje kan gjere so er det å sleppe ei panisk blind kyr. Ikkje berre er det farleg for folk, men stakkars kyri kan no skade seg stygt! So desse stakkars karane holdt fast i kyri medan ho radla burande rundt i tunet. Dei såg i nokon sekund ut so rundballeplast i sterk vind. Og eg trudde verkeleg at siste timen til kyri var komen då ho prøvde å stupe med hovudet fyrst ned i gjødselkjellaren, men det gjekk heldigvis godt! Til slutt klarde karane å svinge ho inn på rett veg til klauvboksen og dama fekk skåre klauvene og inn att til veninnene sine. Men det var litt av eit sirkus i tunet då denne dama tok av!

Eg vil ikkje at det skal virke so denne dama er klin gal altso, men om ho blir skremt eller redd so har ho ein reaksjon : EG STIKKE !!! 
Det har gjort at eg også har komme i klem mellom denne dama og vegger / andre kyr/ stålrøyr etc. Og det er ikkje alltid so behageleg, men det går som oftast bra ! Eg har møtt min del av sinte kyr og nybakte hormongalne mødre med kalv, men Synne er nok den kyri so har vore nærast å skade meg alvorleg (til moder`n / overbeskyttande tanter: ikkje les detta for denne soga har ikkje eg fortalt deg/dykk...;D) 
I fjor so hadde dama mjølka seg og skulle ut att frå mjølkestallen. Men akkurat då hadde ei anna kyr forvilla seg feil veg inn i gongen der kyrne går ut. Dette er ein ca 5 meter lang gong, ca 1,2 meter brei og med betongvegger som er vel 1,5 meter høge på kvar side. Altso ein gong der det går ei (1- ei einaste ei!) kyr om gongen i bredda og det er i ikkje muleg å skvise seg forbi ei kyr som er der (so gamlekokkene på hotellet sa når det blei trongt rundt komfyren " to brei røve går ikkje!"). Det er rett og slett for trongt og med det også ei alder so lita dødsfelle...Litt vanskeleg å forklare utan biletet, men kan teikne so nokonlunde :
Superflott teikning ! Men detta er då mjølkestallen. Kyrne går inn der på venstre sida, 4 stallar , utgong ut gongen på høgre side og ned mot venstre. Lekre Synne er blå, eg er grøn før ho traff meg ( raud etterpå :D).


 I allefall, eg måtte då gå framom Synne for å jage ut att den kyri som kom inn feil veg. Og so oftast so vil den kyri som kjem frå mjølkestallen berre stå å henge litt lenger bak og vente til eg kjem tilbake att. Det gjorde ikkje Synne. Ho kom bort til starten av gongen og såg på at eg jaga vekk den andre kyri. Ok, tenkte eg, eg berre sniiike meg forbi ho att før det blir for smalt (gud forby at eg eg og røvi mi hadde gidda å gå inn til kyrne, rundt mjølkestallen og inn att frå hi sida; det teke jo aaaaalt for lang tid....). Eg hadde ikkje rekna med at dette var noko "utanom programmet" i følgje Synne, og slikt kan jo ikkje berre takast på strak arm (strak klauv ? ) so den sjølvsagte reaksjonen var paniiikk ! Synne fekk rett og slett hetta og sjølv om ho såg eg stod der so satsa ho ALT på å komme seg ut av mjølkestallen og med det vekk frå denna skremmande situasjonen. Det seiest at den høge ulykkesstatistikken blant bønder har med effektivitetskrav å gjere og at bøndene må skunde seg. Vel ja, eg må skunde meg, men eg er også i tillegg verdens mest utolmodige person. Altso; på grunn av at eg ikkje gadd å bruke litt meir tid med å gå rundt stallen,  so hadde eg klart å sett meg i ein litt (...) ugunstig posisjon. 
Det einaste eg rakk å tenkje før ho traff meg var " ohhh, detta kjeme til å gjere ilt". Synne traff meg med full kraft med si høgre skulder og med det kasta meg i golvet. Eg låg der då med ein betongvegg på kvar side og 800 kg kyr over meg. Eg tenkte fallteknikk (håndballen har redda denna bonden fleire gonger!) og prøøøvde å krulle meg saman til ein ball og beskytte hovudet med armane. Det var enklare tenkt enn gjort. Eg landa på ein eller annan måte flat på magen med armane over hovudet og venta berre på kvar ho traff meg når ho dundra over meg. UTRULEG nok trakka ho på meg berre på to stadar. Ho landa godt (..) med ein fot midt bak på eine leggen min ( no har det seg slek at eg har stabbesteinar til føte; dei tåle ein del før det blir bråt...) men det andre treffet var skumlare. Ho skulle ikkje ha truffe mykje lenger i nokon annan retning før det hadde gått gale. Synne trakka godt ned i midten nederst på nakken. Heldigvis er det slik med kyre (og store dyr flest) at når dei treff noko "levande" når dei trakkar ned so skiftar dei vekta litt og får med det ikkje ALL vekt ned på den tingen dei trakkar på. Og bra er det! Hadde ho truffe litt anleis og hadde ho landa med all vekt so trur eg at eg hadde fått verre skader enn det klauvmerket eg hadde i nakken i nokon veker. Men er ikkje det slik at så lenge enden er god so er alt godt? :D


Lekre,gode, snille og utruleg merkelege Synne!:D

Luke # 23 !

Kyr for dagen 23. desember:

Irina

Irina er ein av den eldre garde i fjøsen. Mjølkar mykje, men et MYKJE meir! For å sei det slik; ho mjølkar for to og et for fira. Og det kan ein sjå på ho også... Ho er mest so ein ballong. Trill rund står ho ved fôrbrettet heile døgnet. Ete og ete og ete og tygge og ete og tygge og ete.... Den mest utvikla muskelen på heile den kyri er tyggemuskelen. Ho er rett og slett grisefeit. Eit anna problem med denne dama er at det er vanskeleg å få ho drektig. Det er vorte mykje prøving og feiling i den avdelingen. Ho kjem frå ei linje med damer som mjølkar utruleg mykje, har høg avlsverdi og er fantastiske kyr, men som er vanskelege å få kalv i. Men Irina skulle få ein siste sjangse. Og so blei det ein sjangse nr. to og nr. tre.... I allefall,  Irina blei inseminert for fjerde (!) gong no for nokre månadar sidan sjølv om me hadde bestemt oss for å sende ho til slakt. Og sjølvsagt; no er dama drektig. Whaaaaat ? So no må me i tenkeboksen til etter nyttår. Ho driv allerede no å går ned i mjølkemengd og et ENDÅ meir enn me trudde var mogeleg... Irina lever nok på lånt tid ( trur eg...;D ) !


Luke # 22 !

Kyr for dagen 22. desember:

Huldri

Huldri er ung, lovande og oppkalt etter bestemor si og skal snart bli smellt på tjukken! Bur for tiden i samme binge som Sandra, Svea og Edina. Kul og kontaktsøkande jente som kjeme sikkert til å bli ei kjempebra mjølkekyr når ho blir vaksen :D 






lørdag, desember 21, 2013

Luke # 21 !

Kyr for dagen 21. desember:

Svea


Dama bak luka i dag er ein av dei unge og lovande i besetningen. Om nokre månadar er ho gammal nok til å bli smellt på tjukken, og me har store forventningar til at ho skal få eit langt og godt liv som mjølkekyr her på garden. Mor til denne dama er nemleg Svarta ( sjå luke # 14) so ho har 4 fantastiske klauver å fylle! So langt ser det ut til at ho er si mor opp av dage. Fysisk sett er einaste ulikskapen at ho har litt mindre kvite teikningar enn mori men det er også det einaste. Både ho og mori er litt lange og smale i kropp og hovud. Gode klauver og rett i ryggen! Psykisk er ho også lik si mor; roleg, nyskjerrig og tillitsfull. Alt det ein vil sjå i ein åring og teikn på at det kan bli ei svært likandes mjølkekyr. Akkurat no står ho i ein kalvebinge i nyeavdelingen med tre andre åringar på same alder. Det neste steget dei jentene no skal ta i livet er at dei skal inn til dei store kvigene, bli smellt på tjukken og berre slappe av og ete god mat dei neste månadane. Høyrest ikkje ut so eit aller verst liv altso!:D 

(Om du lurar på namnet til denne dama so ja; det høyrer til på Svalbard;D )


Ei litt diffus Svea! Ikkje enkelt å stå roleg lenge nok til å få eit skikkeleg bilete;D

Luke # 20 !

Kyr for dagen 20.desember:

Amanda

Amanda (eller som moder`n kallar ho; "Amanda frå Haugesund"...) er ein av kvigene som kalva no i haust. Eg har ikkje heilt klart å bestemme meg for om eg likar ho spesielt godt eller om me skal berre bestemme oss for å vere "bekjente" av kvarandre... Ho er ikkje so veldig kjælen mot menneske, men ho var ei god mor og veldig snill med kalven sin. Men det tok si tid til å få ho til å godta at eg skulle mjølke ho kvar morgon og kveld! Ho likte hverken mjølkemaskina eller mjølkestallen. Fyrst var det problemet med sjølve staden mjølkinga skulle finne stad. Eg og Anne lokka ho gjennom mjølkestallen sikker 20 gonger før ho godtok å stogge der i meir enn 15 sekund, men til slutt innsåg ho at det var no egentleg heilt ok. Og so kom problemet med mjølkinga. Det var HEILT uaktuelt at nokon andre enn kalven skulle stjele mjølka hennar. Ho fekk eit mål her i livet; sparke meg i hovudet... Ho traff meg omtrent alle stader ho nådde frå der ho stod. Rimeleg utspekulert var ho også med at ho snudde hovudet litt til sida slik at ho kunne sjå kva eg gjorde og sparke til på det rette tidspunktet. Kjekk dame! Me måtte til slutt bitte bakføtna på ho og modern måtte vere med å holde ho når det var mjølketid. Det var ikkje berre for min sikkerheit, men også for hennar. Me har jo mjølkegrop og egentleg skal ikkje kyrne klare å dette ned der, men om dei blir tussete nok so kan dei no få til det også. So om ein får litt restriksjonar på bakføtene sidelengs so er det tryggast for alle. Men me blei no til slutt enige om mjølkinga også. Me so oftast venner, men me har dagar der me er litt uenige også. 
Men nu går alt så meget bedre :D

Det beste Amanda veit: mjøl og finsnitta silo,og å vere sterkare enn ei anna kyr.
Det verste Amanda veit: bli tommjølka på høgre framspene. 

Amanda er også litevetta (...) obsternasig. Til dømes når eg skal ha ho ut av mjølkestallen og seier "Amanda, gå ut... ", då står ho ved utgongen og gjev meg eit tomt blikk "hæ? eg forstår ikkje? vil du eg ska gå? fram her likso? heilt ut? hæ? oi sjå! litt flis på golvet...ooOOoo". Eg gjev ho nok eingong beskjed, og no er eg skarp i stemma. "jaja,eg VEIT vegen,! NEI eg vil ikkje gå. Eg vil nemleg RYGGE i dag!". Og det er då både eg og sintestemma mi er på veg opp troppi frå mjølkegropi! DÅ plutseleg skal dama ut; to føter spenner ut bak før ho teke galoppfatning og dundrar ut gjennom porten so andre kyr i vegen står trykt opp etter veggene. I tillegg so er ho noko tøff i trynet inne i flokken. Ho er er nemleg ikkje so høgt oppe på rangstegen som ho sjølv skulle likt å ha vore! Amanda meiner at ho høyrer no i allefall til på topp 5...Og for å komme seg opp og fram her i verdi so må ein stå på krava og gå for det ein vil ha. Og det gjere verkeleg Amanda. Det er ikkje ein dag so går utan at ho knuffar litt på damene so er over ho i rang. Men på grunn av at denne dama ikkje er so stor og sterk so blir ho so oftast for lita og lett, men det ser ikkje ut til å gjere ho motlaus. Ho prøvar berre att neste dag :D 





Som ein kan sjå so likar også Amanda å dyppe nesten heile hovudet i vasskaret når ho drikk :D

fredag, desember 20, 2013

Luke # 19 !

Kyr for dagen 19. desember:

Janis


Dama i dag ( eg er nokre dagar på etterskot fortsatt...) heiter Janis. Sjølvsagt oppkalla etter Janis Joplin! Ho er ei smekker kvige og nettopp bekrefta drektig med sitt andre avkom. Janis er ein av desse damene eg er vorte ekstra glad i . I løpet av sitt fyrste år som mjølkekyr er ho vorten ei fornuftig og snill dame. Ikkje berre mjølkar ho godt, ho er også fantastisk snill. Aldri har ho vore sjuk og aldri har ho vore sint.  Ikkje noko trøbbel i det heile: rett og slett ei superkyr! No er det berre å vente i nokre månadar so håpar eg at ho få ein fin kyrkalv :D






torsdag, desember 19, 2013

Luke # 18 !

Kyr for dagen 18. desember:

Anne(mor)


Eg er visst eit par dagar på etterskot med lukene mine, men her er litt av grunnen:


Anne (ho heiter egentleg Annemor, men det var litt for tungt å seie) fekk sin fyrste kalv den 18. desember midt i pausen i håndballkampen på tv ( kva skjedde med forsvaret damer?? aaaaarrrrggghhhhh!!!!). Tidlegare på dagen hadde eg og Anne funne ut at dama burde nok i fødebingen i løpet av kvelden, men det såg ikkje ut til at det hadde noko særleg hast. So feil kan man ta! Eg skulle berre nett innom å skjekke på ho i pausen då eg høyrde rautingi i det eg kom ut i tunet. Det er løge dette med rautinga til kyr. For folk flest høyrest vel all rauting ut som det same. Eit "møøø" er eit "møø" likso. Men neihei! Det er rauting, uffing og klaging, det er humring, lokking og varsling. Dei har eigne raut for alt. Og det rautet eg høyrde frå fjøsen var definitivt " kaaaaaaalv, det er komme kaaaaaalv, miiiiiin kaaaaalv! ". Her var det visst berre til å komme seg i støvlane og inn te damene! Medan eg kløna avgårde på telefonen ( hugste plutseleg på at dama var jo inne blant alle dei andre damene; altso full action blant 25 damer betyr at det ikkje er bra å vere aleine...) for å ringe anne kom eg på at  Heyhey! bakken ned til fjøsen er jo vorten til klink is!  Det var bra eg ikkje hadde tilskodarar for eg var mest so ei kvige på spalt; armane i ein retning, føtene i ein annan og hovudet var so vanleg ikkje heilt i lodd det heller! At eg overlevde i det heile teke er utruleg! I allefall, eg kom meg heil ned i fjøsen, hoppa i støvlane og no var rautinga panisk so eg sprang inn til damene med ein gong. På dette tidspunktet hadde eg fått tak i Anne på telefonen. Altso; det var vel ingen samtale akkurat, eg fekk fram ordi kalving. kvige. spalten. klin galne. kom for faen !!. Anne innsåg at det var all informasjonen ho fekk so ho heiv seg rundt å kom (ho hadde same teknikken på isbakken so eg hadde, haha!). Inne i fjøsen var det kaos. I tillegg til ei kvige so nett hadde født var det 24 andre damer som også gjorde seg gjeldande. På eine båsen i det nederste hjørnet so sto kviga halvveges oppå og kalven stakkars, låg å skalv ned på spalten. Men han var absolutt ikkje aleine! Stakkars Anne hadde fått ungen sin kidnappa! Og sjølvsagt var det Iselilja ( sjå luke # 9 ) som var den kriminelle. Iselilja eeeelskar kalvar! Alle kalvar! Det er ikkje so nøye om det er hennar eigne eller naboen sine; kalvar er det finaste ho veit. Det positive med ein slik kidnappar er at kalven får godt stell sjølv om mor blir holdt vekke, og sia Iselilja er so intenst gild i kalvar so nåde (!) den andre kyri so prøve å komme bort til kalven hennar... Altso liten sjangse for at andre kyr kan skade kalven, men eit stort minus for den egentlege mori! I allefall; eg kom meg kjapt inn til damene og fekk jaga Iselilja ein veg og resten av flokk ein anna, sette ein perimeter rundt Anne (bovine edition) og kalven, og stod med nervene utanpå til Anne (homo sapiens) kom seg fram i fjøsen.  Heldigvis er ho minste frøken Gjerde lettbeint og forserte difor raskt dødsbakken og kom kjapt til for å hjelpe. Planen blei som følger: eg bere kalven i fanget, ryggar langs båsrekka (eg snur ikkje ryggen til ei nybakt mor! då snur eg helde ryggen til 24 andre urolege damer...) til fødebingen og satsar på at kviga føl etter, og at hverken ho eller Iselilja prøvar å drepe meg. Og Anne er forsvar og observator på vegen gjennom fjøsen. Planen blei utført nesten perfekt. Litt klabb og babb med resten av flokken blei det, men kviga gjekk fint etter meg og kalven, og det var bra. Iselilja fekk nesten panikk då eg,kviga og kalven for avgarde, men det gjekk bra takka vere forsvarssjefen Anne. Akkurat på det tidspunket då eg, kalven og kviga gjekk gjennom porten til fødebingen fann Iselilja ut at det var "no eller aldri"! Taktikken ho valgte var egentleg uventa; ho kasta seg over kviga å rei (!) so ho var gali. So der sto me då. Eg med kalven i armane, kviga i portåpningen, Anne ved sida av og 800 kilo radlande gal kyr 2 meter over oss. Kuult...  Kva er vel livet utan litt action og hjartebank?
Heldigvis trødde forsvarssjefen til. Ho er ikkje so stor på jordi, men ho er stor i ordi og sterk so pokkern so Iselilja fekk fint beskjed frå Anne om at DETTA var uaktuelt! Og då var me heldigvis i mål.. Mor og barn var komen på einerom og freden fekk senke seg att i flokken ( altso; det gjaldt ikkje Iselilja. Ho gaular fortsatt etter kalven "sin"...). Anne ( kyri altso!) visar seg å vere ei fantastisk god mor og etter at ho no har vorte mjølka tre gonger so ser det ut som at ho blir ei snill mjølkekyr også. Me har faktisk kvidd oss litt til at denne kviga skulle kalve. Mor til denne dama reiste faktisk på slaktebilen berre nokre veker etter at ho kalva. Ho var nemleg klin gal. Altso K.L.I.N gal... Alt var normalt med ho før ho kalva, men etter at ho hadde født Anne so klikka det heilt for ho, stakkars. Me fekk ho ikkje ut av fødebingen ein gong; ho ville drepe alt og alle og klatra opp etter glatte veggplater i eit forsøk på å komme seg vekk...Ho blei rett og slett farleg! So difor har me vore skeptiske til kviga Anne, ho har vore litt uroleg og absolutt ikkje kjælen. Men denne dama har nok "sett lyset"! No etter at ho blei mor so er ho plutseleg blitt roleg og tillitsfull og det ser ut til at alle bekymringane våre var HEILT grunnlause: hurra for Anne(mor)!:D

(det er ein grunn til at tobeinte Anne ikkje likar at denne slekta har namn med fyrstebokstaven "A". Fleire av desse har vore kjempegode mjølkekyr,men siste kyri som hadde namnet "Anne" (bestemor til dagens Anne) blei solgt fordi ho var so ufjelge. Blant anna so braut ho nesten nasen på eine dyrlegen og spente meg i hovudet/ansiktet so eg gjekk i dørken nokon gonger. Mennesket Anne meinar ei snill og god avlslinje kan få namn på "A" ;D )



Gutongen til Anne, med råååååsa merke på nasen :D